Inhoud

• Wat doet febuxostat en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik febuxostat gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

febuxostat

Febuxostat voorkomt dat het lichaam purine verandert in urinezuur. Purine komt voor in bepaalde voedingsmiddelen, maar het lichaam maakt het ook zelf aan. Hierdoor verlaagt febuxostat de hoeveelheid urinezuur in het bloed.

Artsen schrijven febuxostat voor bij jicht, nierstenen en kanker.

Wat doet febuxostat en waarbij gebruik ik het?

Jicht

Jicht is een gewrichtsontsteking. Meestal van de grote teen, soms van andere gewrichten in de voet, enkel, knie, of pols. Het gewricht is rood, gezwollen, warm en bewegen is erg pijnlijk. De ontsteking komt meestal plotseling opzetten. Soms zijn er ook onderhuidse knobbels die met urinezuur zijn gevuld.

Oorzaak
De aandoening ontstaat als urinezuur 'neerslaat' in een gewricht in de vorm van kristallen. Dit kan gebeuren als u te veel urinezuur in het bloed heeft. De kristallen veroorzaken de ontsteking en de pijn.

Er zijn veel factoren die een teveel aan urinezuur kunnen veroorzaken. Sommige voedingsmiddelen bevatten veel purine, zoals vette vis, mosselen, orgaanvlees, gistrijke producten zoals Marmite,  alcoholische dranken en frisdranken. Het lichaam verandert purine in urinezuur. Ook kunnen sommige medicijnen, zoals plaspillen, de hoeveelheid urinezuur verhogen. Vooral mensen met een hart- en vaatziekte hebben er kans op. Hoe dat komt is nog onbekend.

Behandeling
Bij een aanval van jicht kan de arts een ontstekingsremmende pijnstiller voorschrijven, zoals ibuprofen, een korte kuur met een bijnierschorshormoon, zoals prednisolon, of colchicine.

De ontsteking geneest binnen 1 tot 3 weken. Sommige mensen krijgen na een tijdje weer een nieuwe aanval. U kunt proberen nieuwe aanvallen te voorkomen door veel te drinken, zo'n 2 tot 3 liter per dag.

Heeft u meer dan 2 jichtaanvallen per jaar, of heeft u onderhuidse knobbels met urinezuur, dan kan de arts u allopurinol voorschrijven. Als allopurinol onvoldoende helpt of niet gebruikt mag worden, kan de arts een ander medicijn, zoals febuxostat, voorschrijven.

Voordat u begint met dit medicijn zal de arts u eerst een ontstekingsremmende pijnstiller of colchicine voorschrijven. Na enkele dagen kunt u beginnen met febuxostat, waarbij u de pijnstiller of colchicine nog een half jaar door gebruikt.

Effect
Febuxostat voorkomt dat het lichaam purine verandert in urinezuur. Hierdoor vermindert in de loop van enkele weken de hoeveelheid urinezuur in het bloed. De urinezuurkristallen lossen hierdoor geleidelijk op. Dat duurt een half jaar tot één jaar. Het effect merkt u dus niet meteen. Toch is het belangrijk dit medicijn elke dag in te nemen. Alleen dan kan het de hoeveelheid urinezuur laag houden.

Nierstenen

Oorzaak en verschijnselen
Wanneer bepaalde stoffen in de urine niet volledig oplossen, kunnen ze neerslaan. Deze neerslag kan aangroeien tot 'stenen' en dan de binnenkant van de blaas en urinewegen irriteren. Soms raakt een niersteen los en komt het in de urineleider terecht. Dan ontstaat een pijnaanval. Zo'n aanval van pijn heet een niersteenkoliek. De pijn is vaak zo hevig dat u ook misselijk bent en moet braken. Meestal komt een niersteen binnen enkele dagen vanuit de urineleider in de blaas terecht, waarna u de steen uitplast.

Behandeling
De behandeling is er voornamelijk op gericht aangroei van nieuwe nierstenen te voorkomen. Het belangrijkste hierin is per dag voldoende urine te produceren, door minstens 2 liter vocht te drinken. Bij meer urine zullen stoffen namelijk minder snel neerslaan en worden dus minder stenen gevormd. Als dit niet voldoende helpt, worden de stenen vaak in het ziekenhuis vergruisd.

De arts tracht soms met medicijnen de aangroei van nieuwe nierstenen te voorkomen. Het is afhankelijk van de samenstelling van de nierstenen welke medicijnen daarvoor geschikt zijn. Bestaat de niersteen voor een deel uit urinezuur dan kan allopurinol effect hebben. Als dit onvoldoende werkt of als u dit niet mag gebruiken, kan de arts febuxostat voorschrijven.

Effect
Febuxostat remt de omzetting van purine in urinezuur en verlaagt zodoende de productie van urinezuur. Hierdoor daalt de hoeveelheid urinezuur in het bloed en zullen nierstenen met urinezuur minder snel ontstaan. Het duurt enkele weken tot maanden voor het volledige effect van dit medicijn is bereikt.

Kanker

Febuxostat wordt gebruikt tegen een te grote hoeveelheid urinezuur in het bloed. Dit kan ontstaan als bijwerking van chemotherapie en als bijverschijnsel van sommige vormen van kanker.

Een te veel aan urinezuur kan jicht geven, maar ook andere verschijnselen, zoals nierstenen.

Oorzaak
Urinezuur wordt gevormd uit purine. Purine komt voor in eiwitten en in het erfelijk materiaal in de cel: het DNA. Sommige vormen van kanker veroorzaken een verhoogde hoeveelheid purine in het bloed. Ook bij de behandeling van kanker ontstaan eiwitrijke afbraakproducten met purine in het lichaam.

Behandeling
De nadelige effecten van een te veel aan urinezuur kunnen worden voorkomen door gebruik van febuxostat. Febuxostat verhindert de omzetting van purine in urinezuur.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• In het begin van de behandeling kan dit medicijn juist een jichtaanval uitlokken.

  Daarom zal de arts u altijd van te voren een medicijn tegen jichtaanvallen voorschrijven, zoals een NSAID-pijnstiller of colchicine. Hiermee moet u dan een half jaar doorgaan. Wacht bij een jichtaanval tot de ergste klachten van de aanval zijn weggetrokken voordat u begint met febuxostat. Als u tijdens het gebruik van febuxostat toch een jichtaanval krijgt, moet u het gewoon door blijven gebruiken. Raadpleeg dan uw arts.

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid en diarree. Zeer zelden braken, buikpijn, verlies van eetlust of juist toename van eetlust, maagpijn, zure oprispingen, verstopping, winderigheid.

  U kunt misselijkheid voorkomen door het medicijn na het eten in te nemen.

• Hoofdpijn, duizelig zijn, vermoeid zijn

• Huiduitslag, zoals eczeem, galbulten, puistjes, rode huid, jeuk. Zeer zelden is er sprake van ernstige huiduitslag, die het gevolg is van allergie.

  Waarschuw een arts, als u huiduitslag opmerkt (zie Zeer zelden: Overgevoeligheid).

• Vasthouden van vocht. U merkt dit aan dikke enkels of voeten (oedeem).

   Zeer zelden kan de bloeddruk hierdoor omhoog gaan. Als u een hoge bloeddruk of hartfalen heeft, zal de arts u vaker controleren.

• Spierpijn, gewrichtspijn, pijn in armen of benen, zelden spierkramp, spierzwakte, slijmbeursontsteking.

  Meestal is dit onschuldig, maar zeer zelden kan dit wijzen op een ernstige bijwerking op de spieren. De verschijnselen van deze ernstige bijwerking zijn spierpijn, spierzwakte, algemeen ziek voelen, koorts, misselijkheid en braken. De spierpijn zit meestal in de kuiten of onderrug, maar ook het gehele lichaam kan zeer doen. Overleg met uw arts als u onverklaarbare spierpijn heeft.

• Benauwd zijn

  Raadpleeg dan uw arts.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Slapeloosheid of juist slaperigheid, nerveus gevoel.

• Smaakstoornissen, verminderd reukvermogen, droge mond, dorst, zweertjes in de mond.

• Verminderd gevoel in armen of benen, doof of tintelend gevoel.

• Zweten en opvliegers

• Oorsuizen

• Wazig zien

• Haaruitval

• Problemen met plassen, zoals vaker kleine beetjes moeten plassen en vaak moeten plassen. Ook kunnen de nieren minder gaan werken. U kunt dit merken als de urine donkerder of troebeler wordt, maar vaak merkt u dit niet op.

  Uw arts zal de nierwerking regelmatig controleren.

• Minder zin in vrijen en impotentie.

• Loskomende nierstenen. Dit geeft pijn bij plassen of niersteenkolieken.

  Dit komt vanzelfsprekend vooral voor bij mensen die dit medicijn gebruiken tegen nierstenen. Maar het kan ook gebeuren bij mensen die dit medicijn om een andere reden gebruiken en niet weten dat ze nierstenen hebben. De nierstenen komen los omdat hun grootte door dit medicijn kan afnemen.

• Infecties in de blaas en urinewegen. Deze infecties veroorzaken pijn bij het plassen, rugpijn en jeuk.

  Raadpleeg bij deze klachten uw arts.

• Hartkloppingen

  Raadpleeg dan uw arts.

• Heeft u jicht en een ernstige hart- of vaataandoeningen? Bijvoorbeeld als u al eerder een hartaanval of beroerte heeft gehad. Dan mag u dit medicijn niet gebruiken.

  Overleg met uw apotheek of arts welk ander medicijn voor u mogelijk is.

• Luchtweginfecties, hoesten.

  Raadpleeg dan uw arts.

•  

  Te trage werking van de schildklier. Een te langzame schildklier merkt u aan vermoeidheid, een koud gevoel en gewichtstoename.

  Merkt u dat u hier last van heeft? Raadpleeg dan uw arts.

• Ontsteking van de alvleesklier of van de lever en bloedafwijkingen. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik, gevoelige, opgezwollen buik, donkere urine of een gele verkleuring van de huid of het oogwit, onverklaarbare blauwe plekken, extreme vermoeidheid of keelpijn met koorts en blaren in de keel moet u direct een arts waarschuwen.

  Als u deze bijwerkingen opmerkt, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Heeft u al een verminderde werking van de lever? Dan zal uw arts uw leverwerking extra controleren en zo nodig de dosering aanpassen.

• Overgevoeligheidsreacties. Dit kunt u merken aan huiduitslag met jeuk, schilfers, knobbeltjes of galbulten. Raadpleeg dan uw arts.
  Een ernstige overgevoeligheid is te merken aan benauwdheid, een opgezwollen gezicht of koorts of flauwvallen. In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. Waarschuw in deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-hulpdienst.

  U mag dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheker door dat u overgevoelig bent voor febuxostat. Het apotheekteam kan er op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt. Als u eerder overgevoelig was voor allopurinol (een ander jichtmiddel), heeft u meer kans op deze bijwerking.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik febuxostat gebruiken met andere medicijnen?

Dit medicijn heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen en niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje 'Samenstelling'.

De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn de volgende.

• Azathioprine, een afweeronderdrukkend medicijn gebruikt bij onder andere reuma, de ziekte van Crohn en orgaantransplantaties. Febuxostat versterkt de werking van azathioprine. De bijwerkingen kunnen daardoor toenemen. Raadpleeg uw arts. Deze zal een ander medicijn tegen jicht voorschrijven (benzbromaron). Als dat niet mogelijk is, zal de arts de dosering van azathioprine verlagen en het bloed vaker controleren.
• De medicijnen gebruikt bij kanker (leukemie), mercaptopurine en tioguanine. Febuxostat versterkt de werking van deze medicijnen. De bijwerkingen kunnen daardoor toenemen. Raadpleeg uw arts. Deze zal een ander medicijn tegen jicht voorschrijven (benzbromaron). Als dat niet mogelijk is, zal uw arts uw bloed vaker controleren. En de dosering van mercaptopurine verlagen. Waarschuw uw arts als u keelpijn en koorts krijgt.

Twijfelt u eraan of een van de bovenstaande wisselwerkingen voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

autorijden?
Heeft u last van duizeligheid, vermoeidheid of doof gevoel in handen en voeten? Dan kan dit uw rijvaardigheid beïnvloeden. Rijd geen auto als u hier last van heeft.

alcohol drinken?
Alcoholische dranken kunnen purine bevatten. Bier bevat veel purine. Bovendien vermindert alcohol de uitscheiding van urinezuur door de nieren. Gebruik daarom weinig of geen alcohol, maar drink wel veel water (2 tot 3 liter per dag).

alles eten?
Sommige voedingsmiddelen bevatten veel purine, zoals vette vis, mosselen, orgaanvlees, gistrijke producten, zoals Marmite. Deze kunnen de hoeveelheid urinezuur in het bloed verhogen. Vraag eventueel een diëtist om advies als u een purine-beperkt dieet wilt volgen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent of binnenkort wilt worden.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit middel komt in de moedermelk terecht. Het is niet bekend of dit schadelijk is voor de baby.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Wanneer?
U mag dit medicijn met of zonder voedsel innemen. Als u last heeft van misselijkheid of maagklachten, kunt u dit medicijn het best met wat voedsel innemen. Neem de tablet elke dag in op hetzelfde tijdstip, dan vergeet u minder snel een dosis.

Hoelang?

• Het kan enkele maanden duren voor u merkt dat minder jichtaanvallen optreden. De arts zal regelmatig uw bloed controleren op hoeveelheid urinezuur en op de werking van de nieren.
• Als bij u regelmatig jicht of nierstenen zijn opgetreden, moet u dit medicijn vaak levenslang gebruiken.
• Als het verhoogde urinezuurgehalte door geneesmiddelgebruik komt of door een ziekte, is de duur van het gebruik hiervan afhankelijk.